در شرایطی که تمرکز دولت باید بر حل مشکلات اقتصادی باشد، وضعیت فعلی موجب میشود توجه دولت به مسائل داخلی متمرکز شود و حل مشکلات اقتصادی به تاخیر بیفتد. این تاخیری است که ایران به سختی میتواند هزینه آن را جبران کند. اقتصاد، مهمترین موضوع انتخابات ریاستجمهوری بود.
براساس اعلام مرکز اطلاعات انرژی آمریکا، ایران سومین ذخایر بزرگ نفت جهان را در اختیار دارد. اما وضعیت فعلی اقتصاد این کشور بهگونهای است که نرخ تورم به حدود 25درصد رسیده است.
این در حالی است که سایر تولیدکنندگان بزرگ نفت در منطقه، شاهد کاهش سریع نرخ تورم بودهاند. نرخ بیکاری در ایران همچنان بالاست و سقوط قیمت نفت در نیمه دوم سال گذشته موجب شد دولت در تامین بودجه جاری خود با مشکل مواجه شود. بنابراین، معضل اصلی ایران در حال حاضر، اثرات کاهش قیمت نفت است.
اما از سوی دیگر، ظرفیت تولید نفت ایران نیز رو به کاهش است که سالانه 4 تا 8درصد یعنی حدود 200 تا 350هزار بشکه در روز تخمین زده میشود. صندوق بینالمللی پول، سال گذشته اعلام کرد که ایران به قیمت هر بشکه نفت 90دلار نیاز دارد تا از لحاظ بودجه دچار کسری نشود. افزون بر این، پروژههای نفت و گاز صادراتی ایران با تاخیر و کمبود تجهیزات مواجه شده است.
ایران برای افزایش رشد اقتصادی نیازمند جبران کمبود سرمایهگذاری و تکنولوژی در بخش نفت و گاز است. ایران تلاش کرده با جذب شرکتهای چینی و روسی، پروژههای بزرگ صادرات نفت و گاز خود چون پروژههای میدان پارسجنوبی را به پیش ببرد.
در این صورت، حتی ممکن است حضور شرکتهای چینی و روسی در پروژههای نفت و گاز ایران به مشکل برخورد کند. شاید هم این شرکتها ترجیح دهند در حال حاضر منتظر بمانند تا وضعیت آرام شود و آنگاه تصمیم بگیرند.
اما حتی اگر شرکتهای چینی و روسی و مالزیایی از پارسجنوبی کنار نکشند، آنها توان زیادی برای جبران کمبودهای ایران در حوزههای فناوری و تجهیزات پالایشی ندارند.
تحلیلگران میگویند 70درصد تکنولوژی ساخت کارخانجات مایعسازی گازطبیعی در اختیار شرکتهای آمریکایی است. در این اوضاع، شرایط جذب شرکتهای خارجی برای سرمایهگذاری در صنعت نفت ایران کاهش مییابد و ایران مجبور است بیش از گذشته به توان داخلی خود متکی شود.
منبع: بیزینس ویک، 22 ژوئن